Sevgili okuyucularım, bu hafta sizlere çağımızda oldukça yaygın kemik hastalıklarından biri olan osteoporoz (kemik erimesi) hastalığından bahsetmek istiyorum. Kemik doku yapım ve yıkım olaylarının sürekli ve dengeli bir şekilde olduğu aynı zamanda kan ile kalsiyum alışverişinin yapıldığı canlı bir dokudur. Farklı sebeplerle kemikteki kalsiyum-mineral miktarının düşmesi ve kemikteki yıkım olaylarının yapım olaylarına oranla artması sonucu kemik kütle, yoğunluk ve kalitesinde azalma görülür. Kemiğin kırılganlığı artar bizler bu durumu ''kemik erimes” (osteoporoz)' olarak adlandırırız.
HANGİ GRUP RİSK ALTINDADIR VE OLUŞMA SEBEPLERİ NELERDİR?
Yaş ile birlikte osteoporoz riski de artmaktadır.
Düşük vücut ağırlığına sahip bireylerde görülebilmektedir.
Kadınların erkeklere göre bu hastalığa yakalanma oranları yüksektir.
Minyon tipli bireyler risk altındadır.
Aşırı derece de kafein, alkol, sigara kullanmak sebep olmaktadır.
Hareketsiz yaşayan bireylerde görülmektedir.
Erken menapoz osteoporoz riskini arttırmaktadır.
Bazı romatizmal hastalıklar oluşmasına sebep olabilir.
Uzun süre kortizonlu ilaç kullanımı osteoporoza sebep olmaktadır.
Hormon yetersizliklerinde, kalsiyum ve D vitamini eksikliklerinde görülmektedir.
Aşırı tuzlu, yoğun proteinli beslenme şekilleri de osteoporoza zemin hazırlamaktadır.
KEMİK ERİMESİNDE BELİRTİLER NELERDİR?
Omurga, el bileği, kalça kırıkları oluşumu görülüyorsa.
Omuzların yuvarlaklaşmasıyla öne eğik şekil alma sonucu vücut imajında bozulma varsa,
Boy kısalması, kamburlaşma
Küçük travmalarda bile kırık oluşumları
Uzun süre devam eden kemik, omurga ve sırt ağrılarınız kemik erimesi belirtileri olabilir.
KEMİK ERİMESİ TEŞHİSİ NASIL KONULUR?
Kemik erimesinde teşhis konulurken nükleer tıp bölümünde uzmanı tarafından kemik mineral ve yoğunluğu ölçümü yapılır (kemik dansitometresi). Bunun yanı sıra tüm vücut MR’ına bakılır. Ek olarak kemik yıkım hızının belirlenmesi, hormon, mineral ve vitamin düzeylerinin incelenmesi içinde kan ve idrar tahlili yaptırılarak teşhis koydurulur.
TEDAVİSİNDE NELER YAPILIR?
Osteoporoz ilerlemesi kontrol altına alınabilir ve tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Tedavide amaç kırık oluşumlarını en aza indirgemektir. Yalnızca ilaç ve hormon tedavileri yeterli değildir. Bununla birlikte beslenme programına ve fizyoterapiye de çok iş düşmektedir. Fizyoterapist tarafından hastaya ağrıyı azaltan pozisyonlar, destek yastık kullanımları öğretilmelidir. Ardından da yine terapist tarafından hazırlanan egzersiz programını uygulamak gerekir. Bu programda su içi egzersizlere, postür egzersizlerine, germe egzersizlerine, solunum egzersizlerine, ağırlıklarla kuvvetlendirme egzersizlerine yer verilmektedir. Yürüme, yüzme, bisiklet de önerilen sporlardandır.
KEMİK ERİMESİNDEN KORUMAK İÇİN NELER YAPILMALIYIZ?
Özellikle bebeğin anne karnındaki beslenme ve gelişimi çok büyük önem taşımaktadır.
Çocuklara küçük yaşlarından itibaren basketbol, voleybol, atlamalı, zıplamalı sporlar yaptırılmalı ve yapmaya teşvik edilmelidir.
Beslenme önemlidir. Kalsiyum ve D vitamini alımına dikkat edilmelidir. Bunun yanında aşırı protein tüketiminden uzak durulmalıdır.
Hareketsiz yaşam alışkanlığından kurtulunmalı, düzenli olarak egzersiz ve spor yapılmalıdır.
Alkol ve sigara tüketiminden uzak durulmalıdır.
Güneşlenmeye özen gösterilmelidir.
Bunlarla birlikte kemik mineral ve yoğunluk ölçüm testleri düzenli bir şeklide yaptırılmalıdır.
Bu haftaki yazımı da burada sonlandırırken herkese sağlıklı, mutlu, huzurlu bir hafta sonu diliyorum. Keyifli okumalar.
