Bu sene Tarım ve Seracılık Festivalinin yirmincisi yapıldı tarım ve seracılık Festivalinin en renkli etkinliklerinden birisi Yörük göçüdür. 20.04.2019 tarihinde yapılan Yörük göçünü seyretme fırsatı buldum. Yörük göçünde atlar, eşekler, develer, koyunlar, keçiler vardı. Yörüklere çobanlıkta yardımcı olan köpekler vardı. Yörükler boy boy, kafile kafile yollara düşüp yürüdüler. Çan sesleriyle, kuş sesleri birbirine karıştı. Zorlu göç şenlik havasında sürüp gitti.
Yörük göçünü seyrederken çocukluk günlerine döndüm. Çocukluk günlerini yaşadım. Dağda, bayırda, kırlarda, yayalarda gördüğüm koyun ve keçi sürüleri geçti gözümün önünden. Çocukluk günlerinde hayvancılığın zenginlik olduğu bilincinde değildim.
Yörük göçü Yörük yaşantısını yansıtır. Yörüklüğün temeli hayvancılığa dayanır. Göçün nedeni hayvanların beslenme ihtiyacının en iyi şekilde karşılanması içindir. İklim şartlarına göre coğrafi konum değişmeler gösterir. Yörükler değişen iklim şartlarına bağlı olarak yaşarlar. Taze ot neredeyse Yörük oraya çadırını kurup hayvanlarını otlatacaktır.
Göçebe topluluklar doğada yaşam bulurlar. Geçimlerini hayvancılık yaparak kazanırlar. Geçim hayvancılığa bağlı olduğundan Yörükler hayvanlarının ihtiyaçlarına uyarak göç yaparlar. Yeni yurtlar edinirler. Onun için doğadaki dağ, orman, nehir, yayla, ağaç ne varsa Yörükler için hepsi önemlidir.
Yörük erken yatar, güneş doğmadan da uyanır erken yatıp, erkenden uyanması Yörük yaşantısının bir gereğidir. Çünkü sabahın erken saatlerinde kuzular melemeye, atlar kişnemeye, eşekler anırmaya, köpekler havlamaya başlar. Hayvanlar uyanmış, hareket başlamıştır. Harekete yön vermek, yönlendirmek yörüğün görevidir. Yörüklük kolay değildir. Yörüklük zor zanaat denilse yeridir.
Göç bir iklimden başka bir iklime yol almaktır. Süresi kısa olan Yörük, göçlerini sıkıntı yaratmaz. Uzun süreli Yörük göçlerinde ise bazı terslikler yaşanır. Hastalıklar ve yol şartları bu terslikler arasındadır. Göç esnasında genellikle hayvanlar önden gider, göç arkadan gelir. Sabahın erken saatlerinde önce hayvanlar koyulur yola. Güneş çıkmadan sıcak basmadan epey yol almak istenir. Göç yüklenip hayvanlardan sonra yola koşulur. Atlar, eşekler, develer çeker yükü. Yörüklerin yükü yaşam için ne gerekiyorsa onlardır. Götürülen eşyalar içinde yatak, kap kacak önceliklidir. Yatak barınmaya, çanak, çömlek, kap, kacak pişirmeye karın doyurmaya yöneliktir. Tarhanası, bulguru, sütü peyniri, çökeleği hep yanındadır yörüğün Ekmeği de dağarcığın içindedir. Dağarcığa ekmek nasıl konulursa konulduğu gibi kalır. Dağarcığın özelliği budur. Yufkanın içine katık olarak peynir konulduğunda başka bir şey aranmaz.
Bir iklimden başka bir iklime gidilecek, yaşama orada devam edilecektir. Gidilecek yerler Torosların bir bölgesinden başka bir bölgesine göç şeklinde olur. Yörük aradığı havayı, suyu yine Toroslarda bulur. Torosların bir yanı, bir köşesi hayvanları otlatmaya uygundur.
Dağların, yaylaların havası derin, gölgesi derindir. Suları boldur. Merası, ortaklık ve ormanlık alanları vardır. Dağlarda, yaylalarda farklıdır yaşam. Doğanın havası ile duygular karışır birbirine. Yörük tatlı konuşur, yörükten iyi dost olur. Kırmızı ve gülen çehresiyle gülümsediğine tanık olunur. Yörük kızları entarisinin içinde salınarak gider. Kendine göre biraz ezik, biraz çekingen, biraz utangaç havası vardır. Yörük delikanlıları ise karayağızdır, yakışıklı, kendine güvenli mert ve yiğit olur. Yörük göçünde göründüğü gibi, eski yıllarda kumluca’da her mahallede, her yörede, her köyde çok sayıda Yörük aşireti yaşarmış. Ne çok Yörük varmış. Sarıca su Yörükleri, ton güçlü, Osmanlı Yörük aşiretinden olanlar, Hacı veliler, Sarı kavak, Mavikent (yenice köy), Gödene, Kuzca Yörükleri, Tahtacı Türkmen oymakları.
Yörükler boy boy, kafile kafile yollara düşüp yürüdüler. Yaşantılarını hayvancılıkla sürdüren dedelerimizi, ninelerimizi rahmetle hatırlamak varmış.
Birbirlerine benzeyen, birbirlerini tamamlayan, birbirlerine gönül vermiş dost insanlar, güzel insanlar sizlerin varlığı varlığıma can katıyor, yüreğim sizler ile memleket için atıyor.
Sağlıcakla kalın. Seracılık şenliklerinin tadını en iyi şekilde çıkarmanızı dilerim ürünleriniz bereketli olsun. SEVGİLERİMLE…
CAFER GÜNDOĞDU 0539 979 35 29