Haftaya sizlere okuyacağınız bu konu ile ilgili yaşanan hikâyeler anlatacağım. Sosyal medya çılgınlığı ile ibadetlerin nasıl reklam edildiğini, Kutlu Doğum Haftasını kutlayacağız derken yapılan yanlışlıkları anlatacağım. Bu hafta bu bilgiyi sizlere aktarmakla yetineceğim.
İş, söz ve davranışlarda gösterişe yer verme; bir iyiliği veya bir ibadeti Allah'ın rızasını kazanmak için değil, insanların beğenisini kazanmak için yapmaya riya (gösteriş) denir. İbadetlerin geçerli olması için gösterişten uzak olması gereklidir. Diğer insanların beğenisini Allah'ın beğenisinden üstün tuttuğumuz zaman Allah'a ortak koşmuş (şirk koşmuş) oluruz ki, en büyük günah budur. Peygamberimiz Müslümanlar için en çok korktuğu şeyin gizli şirk, yani gösteriş olduğunu belirtmiştir. (Tirmizi, Hudut).
Allah, Bakara suresi 264. ayette gösteriş yapanlar (riyakârlar) için şöyle buyurur; “Ey iman edenler! Sadakalarınızı, insanlara gösteriş için malını harcayan, Allah'a ve ahiret gününe inanmayan kimse gibi başa kakmak ve eziyet etmek suretiyle boşa çıkarmayın. Çünkü onun bu gösterişinin hali, üzerinde az bir toprak bulunan bir kaya parçasının haline benzer ki, ona şiddetli bir yağmur isabet edince üzerindeki toprağı temizleyip kendisini katı bir taş hâlinde bırakır.”
Gösteriş çok değişik şekillerde olabilir; Bilgili desinler diye ilimle uğraşmak, dindar görünmek için ibadet etmek, cömert desinler diye zekât ve sadaka vermek gibi. Benzer davranışların ortak özelliği, dindarlık ve dürüstlük görüntüsü altında insanlar arasında çıkar sağlamak, şan ve şöhrete ulaşmak arzusudur. Bu amaçlarla yapılan salih amellerin ve ibadetlerin, Allah katında hiçbir değeri yoktur. Gösteriş yapan insanlar, diğer insanlar arasında da sevilmezler ve saygı görmezler.
Gerçek Müslüman, ibadetini reklam ederek yapmaz. Gösterişten uzak ve gizlice yapar. Yoksullara, ihtiyaç sahiplerine bir şey verdiğinde “sağ elinin verdiğini sol eli duymayacak kadar gizli” verir ki, Peygamberimiz böyle kimselerin kıyamet gününde özel olarak ödüllendirileceğini (Müslim, Zekât) bildirmiştir. O hâlde ibadetlerimizde ve günlük yaşantımızda Allah'a ve insanlara karşı samimi davranarak gösterişten uzak durmak; mümkün olduğu kadar ibadetleri gizli yapmak, Allah'ın rızasını insanların övgüsünden ve benzeri çıkar düşüncelerinden üstün tutmak gerekmektedir.
