Bu yazımda İlçemiz Kumluca’nın 1855 ten bu tarafa kısa tarihçesini yazmak istiyorum.
1855 te Elmalı İlçesine bağlı Finike ve Iğdır maa Kardıç nahiyeleri mevcuttur. Bu arada bu iki nahiye kısa süreli İlçe olmuştur. Daha sonraları tekrar Finike ve Iğdır maa kardıç nahiyesine dönüşmüştür.
Finike Nahiyesi Şu andaki Finike İlçesi ile Adrasan, Yeniceköy (Mavikent), Gağaz (Beykonak), Hacıveliler, Sarıcasu, Hızırkahya, Örteğiz (Yenikışla-Salur) ile Çayiçi köylerinden oluşuyordu.
Iğdır maa Kardıç nahiyesi ise Bu günkü Kemer ilçesi ve Sarıkavak, Yazır, Belen, Gerçen (Erentepe), Savrun (Güzören), Karacaağaç, Karacaören, Gödene (Altınyaka), Dere, Gölcük ve Kuzca Köylerinden oluşuyordu. Nahiye merkezi ise Kumluca merkezi oluşturan Sarı Kavak idi. Bununda en iyi delili olarak ünlü seyyah Ernst Krickl’in Türkiye’ye yaptığı gezi sonrası aldığı notların 1892 Likya Günlüğü olarak kitaplaştığı eserde Kumluca ile ilgili “Müdür ve muhtarı ziyaret ettik” ibaresinden Nahiye merkezinin burası olduğu anlaşılmaktadır.
1914 yılında Antalya’ya 3 yeni ilçe kurulmuş olup; bunlardan Birisi Finike dir.
Finike kazasının kuruluşu şöyledir;
10 Temmuz 1914 tarihinde Padişah Mehmed Reşad’ın onayıyla yürürlüğe giren
“Teke Sancağının Mahsusat-ı Hazırasıyle Müstakil Livaya Tahvili Hakkında Kanunun” birinci
maddesinde “Konya Vilayeti mülhakatından Teke Sancağı mahsusat-ı hazırasıyle Müstakil Liva
haline ifrağ edilmiştir” denilmektedir.81 Bu çerçevede Müstakil Teke Sancağı, 23 Temmuz 1914
tarihinde yeniden idari açıdan yapılandırılmış ve Korkuteli, Finike ve Manavgat adlarında üç yeni
kaza kurulmuştur. Yeni düzenleme ile İğdir maa Kardıç nahiyesi üçe ayrılıp, İğdir kısmında Antalya
merkez kazaya bağlı Kemer nahiyesi ile Finike kazasına bağlı merkezi Sarıkavak olan Kumluca
nahiyesi kuruldu. Kardıç kısmında Elmalı kazasına bağlı Gödene köyü merkez olmak üzere Kuzca
nahiyesi kuruldu. “ denilmektedir.
Bu duruma göre 10 Temmuz 1914’de kurulan Finike ilçesine Finike merkez ve Kumluca
nahiyeleri bağlanmış, merkezi Gödene’de olan Kuzca nahiyesi ise Elmalı’ya bağlanmıştır.
2017 yılında T.C.Başbakanlik Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü tarafından yayın no.:
26 olarak Tahir Sezen’in hazırlamış olduğu “OSMANLI YER ADLARI” isimli yayını incelediğimizde Kuzca nahiyesininde Finike kazasına bağlandığı görülmektedir.
Kumluca ve Kuzca Nahiyeleri Bu günkü Kumluca İlçesini oluşturmaktadır.
Kumluca Nahiyesi : Sarıkavak (Nahiye Merkezi), Adrasan Belen, Beşikçi, Yazır, Çayiçi, Yeniceköy (Mavikent), Hacıveliler, Hızırkahya, Savrun (Güzören), Sarıcasu, Örteğiz (Yenikışla- Salur), Gağaz Kavakdibi (Beykonak)
Kuzca Nahiyesi : Gödene (Nahiye Merkezi), ,Karaağaç, Gölcük, Karacaören, Kuzca, Dere olarak kurulur. 1940 yılında Kuzca Nahiyesinin adı Gödene olarak değişir.
1957 yılına kadar böyle devam eden yönetim şekli 19.6.1957 tarihli resmi gazetede yayınlanan 7033 sayılı kanun ile 1.4.1958 tarihinden geçerli olmak üzere Kumluca ve Gödene (Altınyaka) Nahiyelerini kapsayan İlçe statüsüne kavuşmuştur.
1970 li yıllara gelinceye kadar Hayvancılık ve Hububat tarımı ile geçimini sağlayan yöre Halkı bu tarihlerden sonra seracılığa başlamıştır.
Günümüzde Türkiye seracılığın en önde gelen yerlerinden birisi olan ilçemiz Seracılık ve Narenciye tarımının yanında Turizm ve Eğitimde de önde gelen Batı Antalya’nın en büyük İlçesidir.
Adrasan ve Olympos beldeleri eşsiz doğa güzellikleri ile Turizmde önde gelen yörelerimizdendir.
Ayrıca İlçemizde tüm çevreye hitap eden 6 tür Lise bunun yanında bir Meslek Yüksek Okulu ile birde Fakülte bulunmaktadır.
Kısacası biz Kumluca’yı şöyle tarif etmekteyiz.
TÜRKİYE SERACILIĞININ BAŞKENTİ,
TÜRKİYENİN NARENCİYE VE SEBZE DEPOSU,
TOROSLARIN AKDENİZLE KUCAKLAŞTIĞI,
TARİH, DOĞA VE BEREKETİN BULUŞTUĞU YER,
