Karpal tünel sendromu nedir ve risk faktörleri nelerdir?
Sevgili okuyucularım, özellikle son yıllarda hızla yaygınlaşan rahatsızlıklardan biriside 'el bileği sinir sıkışmasıdır'. Biz bu rahatsızlığı tıp dilinde 'Karpal Tünel Sendromu' olarak adlandırıyoruz'. Karpal Tünel Sendromu el bileğimizden geçen sinirlerden birisi olan özellikle el parmaklarının büyük bir kısmının hareket etmesinde ve duyusundan sorumlu ''median sinir'' adını verdiğimiz sinirimizin el bileği hizasında karpal tünel denilen kanaldan geçerken baskıya uğrayıp sıkışmasıyla meydana gelen bir rahatsızlıktır. Daha çok kadınlarda ve 40-60 yaş arası bireylerde görülürken, şeker hastalığı, hipotroidi, aşırı şişmanlık, gut hastalığı, hamileler, aşırı bilgisayar kullananlar, titreşimli cihaz kullananlar, romatoid artritli hastalarda da görülme ihtimali yüksektir.
Hastalığın belirti ve bulguları nelerdir?
Bu sinirimizin etkilediği alanlar başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının iç yüzü ile dış yarısıdır. Bu yüzden belirtiler bu bölgelerde ortaya çıkar; ağrı, yanma, iğnelenme hissi, uyuşma, şişlik hissi, zamanla elde çabuk yorulma ve güçsüzlük oluşması, nesneleri kavramada zorluk çekme gibi belirtiler verir. İlerleyen zamanlarda -dikkat bu en ayırıcı belirtidir- ağrı ve uyuşukluk sebebiyle geceleri hastanın uykusundan uyanma, elinde şişlik hissetme buna takiben elini ovuşturma, sarkıtma, sallama ihtiyacı oluşması el bileği sinir sıkışmasının en belirgin belirtileridir. Çay bardağının sıcaklığını hissedememek, dikiş iğnesini tutamamak, ele alınan eşyayı kavrayamamak düşürmekte hasta şikayetlerinden bazılarıdır.
Hastalığa nasıl tanı konur?
Genellikle şikayetler ve belirtiler teşhisi koydurmaktadır. Fakat kesin bir teşhis istiyorsak EMG tetkiki yaptırılır yanısıra bir takım hastalık için özelleşmiş testler vardır, uygulanıp tanı koyulur.
Karpal tünel sendromundan korunmak için ne gibi önlemler alabiliriz?
Sabahları uyanınca ellerinizi ısıtın bu sayede el ve el bileğinizin gevşemesi sağlayın.
Bileğizi sıkan saat, bileklik vb. aksesuarları kullanmayın.
Elleri yoracak şekilde arka arkaya tekrarlanan hareketlerden kaçının ve aşırı ağır yükleri kaldırmayın.
Herhangi bir cismi çok sıkı tutmayın elinizi ara ara dinlendirin.
Kilonuza dikkat edin ve sigaradan uzak durun.
El işi ve elde çamaşır sıkma gibi işleri yapmaktan kaçının.
Bilgisayar-daktilo kullanırken elinizi 20-25 dakikada bir dinlendirin, elinizi uzun süre bükülü tutmayın.
Düzenli egzersiz ve spor yapın.
Anı bilek hareketlerinden kaçının.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
Hastaya hastalığının erken dönemlerinde istirahat ve bileklik tarzında medikal cihaz kullanımı öneriyoruz. Yine hastalık tedavi edilebilir evredeyse fizyoterapist tarafından oluşturalan tedavi programı uygulanır. Fizik tedavi ajanlarıyla (ultrason, soğuk paketler, parafin, lazer, zıt banyo) etkilenen bölgeye uygulamalar yapılır. Yine terapist tarafından uygulanan sinir germeleri, çekmeler, gevşetmeler ve manuel terapi teknikleriyle de tedavi devam eder. Hastaya el, el bileği kuvvetlendirme ve koruyucu egzersizleri öğretilip tedavi tamamlanır. Fakat hastalık ilerlemiş ve tedaviye yanıt vermeyecek durumdaysa cerrahi operasyona başvurulur.
Son olarak birkaç egzersiz önerisi
Ellerinizi birbirine karşılıklı olarak yerleştirin ve birbirine doğru itin 10 saniye tutup bırakın.
İki elinizi de yumruk yapın sıkın, 5’e kadar sayın sonra bırakın.
Ellerinizi tekrar yumruk yapın ve aşağıya doğru bükün, 5’e kadar sayın bırakın.
Ellerinizi ve bileklerinizi düz tutun, parmaklarınızı hepsini aynı anda olacak şekilde kendinize doğru çekin, 5’e kadar sayın bırakın.
Stres topu ile gün içinde açma-kapama egzersizleri yapın.
Bu saydığım egzersizleri günde 3 defa 10'ar kez tekrarlayarak yapmalısınız. Bu haftaki yazımı da burada sonlandırırken herkese sağlıklı ve mutlu bir hafta sonu diliyorum. Keyifli okumalar.