Merhaba sevgili okuyucularım bu hafta sizlerle akran zorbalığı hakkında paylaşım yapmak istiyorum.
Akran zorbalığı, akran grubu içinde fiziksel, duygusal ya da sosyal biçimde zarar veren, tekrar tekrar yaşanan saldırgan davranış biçimi olarak tanımlanmaktadır. Okul ortamlarında sıkça karşılaşılan bir durumdur. Akran zorbalığını için farkındalık yaratmak, empati geliştirmek ve güvende hissettirmek önemlidir.
Akran zorbalığı olarak kabul edilebilecek davranışlar şunlardır:
Küfür etmek, alay etmek, dalga geçmek, lakap takmak, bedensel özellikleriyle alay etmek (boyu, kilosu, saçı vb.), dış görünüşüyle (giysi, gözlük) alay etmek, konuşma tarzı, aksanı veya şivesiyle dalga geçmek, aşağılamak, küçük düşürmek, hakaret etmek, tehdit etmek sözel zorbalık örnekleridir.
Zorbalık yapan çocuk diğerini kimi zaman fiziksel kimi zaman duygusal yönden “zayıf” görür, tahakküm etmeyi, baskı kurmayı ya da acı çektirmeyi amaçlar. Akran zorbalığı belirtileri şunlardır:
* Küçümseyici söylemler
* Dalga geçmeler
* Arkadan yapılan dedikodular
* Eşyalarına el koyma
* Kendisine yiyecek aldırma
* Ödevini yaptırma veya dışlama
* Görmezden gelme
Bunun yanında fiziksel ya da cinsel zorbalıklar vardır. Bu zorbalıklar bazen herkesin göreceği şekilde bazen de gizli yapılabilir.
Zorbalığa uğrayan kişi tepki göstermez ve kimseye bu durumdan bahsetmezse zorbalığa maruz kalmaya devam edebilir. Bu durum başkalarının da ona zorbalık yapma ihtimalini arttırabilir. Bu zorbalığın sürekli olması durumunda çocuğun ruhsal, sosyal durumunu olumsuz etkileyebileceğinden dolayı zorbalığın önlenmesi oldukça önemlidir.
Akran zorbalığı davranışına maruz kalan çocukların okul başarısında keskin düşüşler görülebilir. Mağdur çocuk dikkatini derslerine değil, hedef olmaktan nasıl kaçacağı üzerine yöneltir. Çevresindeki diğer arkadaşlarına oranla; daha içine kapanık, daha huzursuz ve daha stresli olduğu görülmektedir.
Tüm bu durumlar; çocuğun okula gitmek istememesine, okuldan kaçmasına veya okul fobisi geliştirmesine sebep olabilmektedir. Aile çocuğunda Akran zorbalığı davranışlarını gözlemliyorsa mutlaka bir uzmandan destek almalıdır.
Akran zorbalığının okul içinde halledilmeye çalışılması yanlıştır. Mesele mutlaka çocukların ebeveynleri ile paylaşılmalıdır. Okullarda çocukların rehberlik servisinde psikolojik durumlarını gözlemlemek gerekmektedir.
Rehberlik servisinde çalışanların öğrenci ve öğretmenlerle iletişim halinde olması, çocukları tanıması ve olası değişiklikleri takip etmesi koruyucu olacaktır. Rehberlik servisinde çalışanların zorbalık konusunda ailelere ve çocuklara kapsamlı şekilde bilgilendirme yapması gerekmektedir.
Sevgili okuyucularım Çocuklarımızı tüm zorbalıklardan korumak için onlarla sağlıklı iletişim kurabilmek çok önemlidir.
Sevgiyle kalın.
Klinik Psikolog Gülsüm Bircan
